Nasze Miasto i Gmina

Nasze Miasto i Gmina

Miasto i Gmina Włodowice (powiat zawierciański, województwo śląskie). Położona na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej w Zespole Jurajskich Parków Krajobrazowych.Włodowice istniały już na początku XIII wieku. W 1870 roku utraciły prawa miejskie, po wielu staraniach w 2023 roku odzyskały te prawa. Obecnie Gmina Włodowice jest gminą miejsko-wiejską o powierzchni 7629 ha. Miasto i Gmina Włodowice liczy dziesięć miejscowości: Góra Włodowska, Hucisko,Kopaniny, Morsko, Parkoszowice, Rudniki, Rzędkowice, Skałka, Włodowice, Zdów.

Miasta partnerskie: Oravsky Podzamok na Słowacji i Lamerdingen w Niemczech.
Głównym bogactwem gminy jest krajobraz, największą atrakcją turystyczną są Skałki Rzędkowickie. To grupa skalnych ostańców i bloków skalnych zbudowanych z wapieni skalistych. Walorem przyrodniczym związanym z budową geologiczną obszaru jest obecność skamieniałości, głównie amonitów. Skałki są jedną z najpiękniejszych i największych grup skalnych na Wyżynie Krakowsko – Częstochowskiej, w kształcie kilometrowej długości muru skalnego górującego nad okolicą. Ze względu na różnorodność form, kształtów i wysokości poszczególnych skał oraz południową ekspozycję jest to jedno z najlepszych miejsc do uprawiania wspinaczki skalnej. W Rzędkowicach nieopodal skałek powstało gminne pole namiotowe gdzie mogą zatrzymać się turyści. Amatorzy kąpieli wodnych i wędkarstwa mogą odpocząć nad zbiornikami wodnymi w Rudnikach i Włodowicach. Ponadto warto zwiedzić Źródła Białki Zdowskiej, które mieszczą się na wschód od Zdowa. Podstawowym kierunkiem rozwoju jest turystyka, w gminie rozwija się baza agroturystyczna, wybudowano pole namiotowe oraz nowoczesną salę sportową przy gimnazjum we Włodowicach posiadająca siłownię, ściankę wspinaczkową, salę rehabilitacyjną. Na terenie gminy znajduje się jedna z największych w Polsce hodowli kóz.

We Włodowicach znajduje się zabytkowy kościół pod wezwaniem św. Bartłomieja Apostoła. Parafie utworzono w XIV wieku. Pod obecny kościół położenie kamienia węgielnego nastąpiło w 1701 roku. Fundatorem był prałat ksiądz Marian Kępski. Konsekracja kościoła odbyła się w 1708 roku, natomiast ołtarzy w 1787 roku. W 1796 roku mistrz murarski Walenty Urbański podwyższył trochę wieże i odrestaurował kościół. Na lata 1898 – 1911 datuje się dalszą rozbudowę kościoła. Obecny kościół jest zbudowany w stylu baroku polskiego. Jest jednonawowy, murowany, otynkowany, i pokryty blachą.Godny uwagi jest również cmentarz rzymsko-katolicki, na którym znajdują się mogiły wojenne żołnierzy z I i II Wojny Światowej.

Rynek we Włodowicach wykazuje typowe dla średniowiecza rozmieszczenie architektoniczne. Jego rozmiary wskazują na duże znaczenie ekonomiczno – społeczne, jakie miało odgrywać miasto Włodowice.
We Włodowicach znajdują się ruiny pałacu, który został wzniesiony przez kasztelana Stanisława Warszyckiego na miejscu modrzewiowego dworu, który spłonął w czasie najazdu szwedzkiego w 1655r. Była to piętrowa budowla zwieńczona spadzistym dachem pokrytym gontem. Parter i pierwsze piętro były zamieszkiwane, pod nimi znajdowały się dwuczęściowe piwnice. Na parterze znajdowała się sień , której części boczne oddzielało od siebie sześć półkolistych arkad. Komnaty pałacu były zdobione malowidłami al fresco i drogocennymi makatami. W 1683r. we Włodowickim pałacu bawił ponoć sam Jan III Sobieski. Na pamiątkę pobytu króla umieszczono jego wizerunek na kaflach jednego z pieców ogrzewających tzw. królewskie pokoje. Wiosną 1734r. po koronacji w Krakowie przejazdem zatrzymał się tu także August III Sas. Dużą rolę w historii Włodowic odegrał Michał Poleski który w 1870r. przybył i osiadł we Włodowicach. To dzięki niemu Włodowice zyskały nazwę Aten Olkuskich. Poleski urządził w pałacu bibliotekę liczącą przeszło 10 tyś. Tomów i archiwów starych i cennych dokumentów oraz kolekcję minerałów i okazów flory. Założył prywatną wyższą szkołę ogrodniczą, a przy niej laboratorium fizyczne i chemiczne które zaopatrzył we wszystkie możliwe do uzyskania przyrządy. Do pałacu licznie przybywali profesorowie z różnych krajów, chcąc zapoznać się z kolekcją minerałów, okazami paleontologicznymi zebranymi z całej Polski oraz ze zbiorami flory krakowskiej umieszczonej w zielnikach. W 1956r. mocno już wtedy zaniedbany pałac strawił pożar. W późniejszych latach Pałac wpisano do Katalogu Zabytków Sztuki w Polsce, jednak w 1989r. decyzją podsekretarza stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki pałac skreślono z rejestru zabytków.

Herb Gminy Włodowice przedstawia:

na tarczy dwudzielnej (lewy skos) w polu czerwonym róża pięciopłatkowa srebrna, w polu błękitnym muszla (amonit) srebrna.

Herb Gminy Włodowice odwołuje się do historii tych ziem oraz do miejscowej przyrody. Róża ma bezpośrednie odniesienie do herbu Poraj, którym to pieczętowała się zasłużona dla tych ziem rodzina (Męcińskich, Poleskich). Muszla symbolizuje amonit – wapienie amonitowe leżą na terenach Jurajskich Parków Krajobrazowych.

28 grudnia 2012 roku uchwałą Rady Gminy Włodowice Księdzu Arcybiskupowi Stanisławowi Nowakowi nadane zostało Honorowe Obywatelstwo Gminy Włodowice.

Urodził się 11 lipca 1935 r. w Jeziorzanach. Szkołę średnią ukończył w II Liceum Ogólnokształcącym im. Króla Jana III Sobieskiego w Krakowie. Następnie wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego Archidiecezji Krakowskiej i rozpoczął studia na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Święcenia kapłańskie otrzymał 22 czerwca 1958 r. w Katedrze na Wawelu z rąk arcybiskupa krakowskiego Eugeniusza Baziaka. Pracował jako wikariusz w Choczni koło Wadowic (1958-1961), w Ludźmierzu (1961-1963) i Rogoźniku na Podhalu (1963). Od 1963 r. do 1979 r. pełnił funkcję ojca duchownego w Krakowskim Seminarium Duchownym z przerwą na studia specjalistyczne z teologii w Instytucie Katolickim w Paryżu w latach 1967-1971, uwieńczone doktoratem. Od roku 1971 prowadził katedrę teologii życia wewnętrznego Papieskiego Wydziału Teologicznego w Krakowie, a od roku 1981 – Wydziału Teologicznego Papieskiej Akademii Teologicznej. Jest autorem szeregu publikacji z zakresu teologii życia wewnętrznego. W roku 1979 objął funkcję rektora Wyższego Seminarium Duchownego w Krakowie.
Biskupem ordynariuszem częstochowskim został mianowany 8 września 1984 roku. Sakrę biskupią w bazylice katedralnej św. Rodziny w Częstochowie przyjął 25 listopada 1984 r. Głównym konsekratorem był prymas Polski kardynał Józef Glemp, a współkonsekratorami kardynał Franciszek Macharski i biskup Tadeusz Szwagrzyk. Tego dnia biskup Stanisław Nowak objął rządy kanoniczne w diecezji. Ingres do bazyliki katedralnej odbył się 8 grudnia 1984 roku. W dniu 25 marca 1992 r. wraz z utworzeniem metropolii częstochowskiej został jej pierwszym arcybiskupem metropolitą. Paliusz arcybiskupi otrzymał z rąk papieża Jana Pawła II w Rzymie 29 czerwca 1992 roku. W lipcu 2010 r. po ukończeniu 75 lat złożył rezygnację z urzędu. Papież Benedykt XVI poprosił jednak metropolitę o kontynuowanie posługi do końca 2011 roku. Z funkcji arcybiskupa metropolity papież zwolnił go w dniu 29 grudnia 2011 r. Arcybiskup Stanisław Nowak jest nadal bardzo czynny w pracy duszpasterskiej, głosi rekolekcje, konferencje, nadal współpracuje z radiem „Fiat” – katolicką rozgłośnią archidiecezji częstochowskiej oraz radiem „Jasna Góra”, publikuje w diecezjalnym tygodniku „Niedziela”. Od samego początku swej duszpasterskiej arcybiskup Stanisław Nowak stał się ważną postacią dla społeczności naszej gminy. Liczne przyjazdy związane z wizytacjami parafii, udzieleniem sakramentu bierzmowania itd. stały się okazją do coraz bliższego poznania osoby Księdza Arcybiskupa. To za czasów Księdza Arcybiskupa Stanisława Nowaka niemal w tym samym czasie rozpoczęła się budowa dwóch nowych kościołów w naszej gminie. Najpierw wiosną 1988 r. w Rudnikach , a następnie w Górze Włodowskiej. Bardzo ważne dla tych nowych wspólnot było wsparcie, podtrzymywanie na duchu i konkretna pomoc ze strony Księdza Arcybiskupa. Obydwie budowy zostały zrealizowane w szybkim tempie. Ksiądz Arcybiskup Stanisław Nowak osobiście poświęcił nowe kościoły. Uroczystość poświęcenia kościoła w Rudnikach odbyła się 16 sierpnia 1992 r., a poświęcenie kościoła w Górze Włodowskiej 10 czerwca 1993 roku w uroczystość Bożego Ciała.
Od 3 stycznia 1998 r. Ksiądz Arcybiskup zapoczątkował cykliczne spotkania z mieszkańcami naszej gminy na dorocznych spotkaniach opłatkowych i wielkanocnych, a także na majówce na skałkach rzędkowickich. Wydarzenia te stały się niecierpliwie wyczekiwanym świętem, zwłaszcza dla osób starszych i chorych, aby spotkać się nie tylko ze sobą nawzajem, ale przede wszystkim z pasterzem naszej archidiecezji. Ksiądz arcybiskup przyjeżdża do nas zawsze z dobrym słowem oraz upominkami, które są dla nas znakiem wielkiej sympatii jaką okazuje mieszkańcom naszej gminy.

11 października 2019 roku uchwałą Rady Gminy Włodowice Jarosławowi Maciejowi Grabia nadane zostało Honorowe Obywatelstwo Gminy Włodowice.

Jarosław Maciej Grabia, herbu Grabie, syn Ireny i Stanisława wywodzący się
z żeńskiej linii rodu Poleskich, urodził się 23.09.1965r. w Ostrowie Wielkopolskim, gdzie ukończył szkołę podstawową, a następnie w Sieradzu Liceum Ogólnokształcące. Studia wyższe i tytuł magistra zdobył na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu na Wydziale Historii i Filologii Polskiej i Klasycznej. Ukończył także studia podyplomowe na Wydziale Archiwistyki. Obecnie, wraz z żoną i córką zamieszkuje w mieście Błaszki w powiecie Sieradzkim, a jego miejscem pracy jest przedsiębiorstwo Polskie Linie Kolejowe w Ostrowie Wielkopolskim. Od 35 lat bardzo aktywnie prowadzi badania genealogiczne nad zebraniem rozproszonego archiwum rodzinnego z Włodowic i Rokitna Szlacheckiego, odtwarzając historię rodziny Poleskich i rodzin skoligaconych, którzy byli posiadaczami ziemskimi na naszych terenach. Gromadzi dokumentację i materiały archiwalne związane
z rodziną Poleskich, docierając do wszystkich miejsc, gdzie przechowywane są materiały archiwalne. Pozyskuje niezbędną wiedzę na temat funkcjonowania rodów szlacheckich ich obyczajowości, oddaniu patriotycznemu, a także uczestnictwu we wszystkich wydarzeniach historycznych ze szczególnym naciskiem na angażowanie się w powstaniach narodowych. Posiada ogromną wiedzę historyczną, dotyczącą regionu Włodowic i Rokitna Szlacheckiego, koncentrującą się na zarządzaniu majątkiem ziemskim, funkcjonowaniu szkoły agrarnej, czyli tzw. Aten Olkuskich, historii rodzinnej wplatającej się w dzieje ówczesnego społeczeństwa. Jest aktywnym członkiem Stowarzyszenia Archiwistów Polskich, Oddział w Łodzi, w którym swoją wiedzą i doświadczeniem wymienia się z innymi pasjonatami i znawcami historii. Od 29 lat jest bardzo zaangażowanym krwiodawcą, ma na swoim koncie oddanych 84 litry krwi, za co został odznaczony przez Ministra Zdrowia odznaczeniem „Zasłużony dla zdrowia narodu” oraz przez Prezydenta RP „Srebrnym Krzyżem Zasługi”. W swoim miejscu zamieszkania uznawany jest, jako wzorowy obywatel niosący pomoc osobom potrzebującym, życzliwy o ogromnej dozie patriotyzmu. Jako utalentowany pieśniarz i gorliwy katolik przynależy do chóru kościelnego w swojej parafii. Chętnie udziela konsultacji genealogicznych osobom pasjonującym się historią rodziny. Jego dewizą życiową jest „Nie żyję dla siebie lecz dla drugiego człowieka” oraz „Szlachectwo zobowiązuje”. Często wyraża opinię, że Włodowice są bliskie jego sercu. Manifestuje to na różne sposoby, najczęściej wygłaszając wykłady i pogadanki w różnych środowiskach. Swoją postawą, emanując dumę przynależności do szlacheckiego pochodzenia, podkreśla wartości patriotyczne oraz potrzebę zachowania od zapomnienia, jak najwięcej faktów i wartości, które świadczą o pięknie naszej narodowej historii. Jest piewcą dorobku naukowego i patriotycznego wielkiego antenata i filantropa, przedstawiciela rodu Poleskich Michała. Swoim dorobkiem naukowym, postawą życiową oraz zaangażowaniem w promowaniu naszego regionu w pełni zasługuje na nadanie jego osobie zaszczytnego tytułu Honorowego Obywatela Gminy Włodowice.